معرفی کلزا و خواص درمانی آن

نام علمی:

Brassica campestris L.، نام فرانسه Colza و نام انگلیسی آن Rape می‌باشد. نام فرانسه روغنی که از دانه‌های گیاه گرفته می‌شود Huile de colza و نام انگلیسی روغن Oil of colza است. نام‌های دیگر آن به فارسی و در کتب طب سنتی، شلغم روغنی و کلزا نامیده شده است. روغن دانه‌ها خارج کننده اخلاط سینه و مفید برای نفس تنگی و سرماخوردگی می‌باشد. ریشه‌ی گیاه سرشار از ویتامین C، نرم کننده و ادرارآور و شیره‌ی گیاه نیز رفع کننده سرفه‌های مزمن و نزله‌های ششی می‌باشد.

تیره گیاه:

شب‌بو Cruciferae

نوع گیاه:

بوته

مشخصات ظاهری:

گیاهی است یک تا دو ساله با ساقه‌ای به ارتفاع حدود 150 سانتی‌متر و دارای ریشه‌ای عمودی، دراز و دوکی شکلِ نازک می‌باشد. برگ‌های آن سبز حنایی، تخم مرغی شکل و دندانه اره‌ای، گل‌های آن سفیدِ مایل به زرد و میوه‌اش نیام و غلاف میوه دراز است که دانه‌های سیاه و کروی شکلِ سرشار از روغن در آن قرار دارند.

رویش جغرافیایی:

در اغلب کشورها خصوصاً کشورهای آسیایی، اروپایی و در ایران بیشتر در استان‌های مازندران و سیستان و بلوچستان کاشته می‌شود.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در دانه: روغنی ثابت که در آن گلیسریدهای اروسیک اسید وجود دارد مشخص شده است. در ضمن اروسیک اسید از اسیدهای چرب جامد با فرمول خام C22H42O2 می‌باشد.

بخش مورد استفاده:

روغن دانه‌ها. در ضمن برگ و ریشه گیاه نیز خواص دارویی دارند.

نحوه مصرف:

روغن کلزا یکی از روغن‌های مصرفی خوراکی رسمی است که پس از فرآوری به روش‌های فنی سمّیت اسید اروسیک آن گرفته می‌شود.

خواص درمانی:

روغن دانه‌ها خارج کننده اخلاط سینه و مفید برای نفس تنگی و سرماخوردگی می‌باشد. ریشه‌ی گیاه سرشار از ویتامین C، نرم کننده و ادرارآور و شیره‌ی گیاه نیز رفع کننده سرفه‌های مزمن و نزله‌های ششی می‌باشد.
منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.